در کنار کنگره مولانا که با همکاری چندین نهاد رسمی و دولتی برگزار می شود، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نیز برای خود برنامههایی دارد.
اما بهجز اینها فرهنگستان هنر هم بیکار ننشسته و تابلوی شمس و مولانا تازهترین اثر نگارگر برجسته ایران محمود فرشچیان را در موزه هنرهای معاصر فلسطین به نمایش عمومی گذاشت.
گر چه دراین نمایشگاه با عنوان خیال شمس، 50 اثر در قالب نقاشی و 16 پرتره از مولانا حضور دارد، اما روز دوشنبه هفتم آبان، جمعی از هنرمندان به این نمایشگاه آمدند تا آخرین اثر استاد رونمایی شود.
این تابلو پیش از این با حضور محمود فرشچیان در اصفهان رونمایی شده بود.
دراین مراسم همچنین کتاب شمس فرهنگستان هنر رونمایی شد و تمبر شمس و مولانا اثرمحمود فرشچیان به حضار هدیه شد. تصویرگری کتاب شمس فرهنگستان هنر از سوی فرهنگستان به 50 هنرمند نقاش سپرده شده بود و صداقت جباری کلخوران نیز کتابت آن را برعهده داشت.
واکنش ترکها
همان گونه که انتظار می رفت، بعضی از دولتمردان ترکیه نسبت به برگزاری کنگره مولانا در تهران واکنش نشان دادند ویکی از آنها، از این که اعتبار مولانا در قالب فرهنگ عامه پسند در آید، اظهار نگرانی کرد.
آن گونه که فارس گزارش داده، سخنگوی سفارت ترکیه در لندن ضمن انتقاد از برگزاری مراسمهایی چون کنگره مولانا در تهران در مصاحبه با خبرگزاری الجزیره گفت: از این مسئله بسیار نگرانم که شهرت و اعتبار مولانا در قالب فرهنگ عامه پسند رو به زوال و نابودی برود و در این میان پیام اشعار وی نادیده گرفته شود.
گرچه جوزی، مشخص نکرده که این عامه پسندی در قالب مراسمی چون سماع رخ می دهد یا سخنرانی درباره اندیشه وی، اما مدعی شده که مولانا در سطح عوام تنزل یافته است و این اتفاق خوبی نیست و هر چه مولانا عوام زدهتر شود، اصالت آثار او زودتر فراموش میشود.
وی بدون اشاره به تلاشهای جهانی ترکیه برای مصادره این شخصیت ایرانی گفته است: اگر یک فیلسوف بزرگ مشهور شود، این بدان معناست که یا فلسفه او بسیار سطحی بوده است یا فلسفه او به مرور عوام زده میشود. اما جالبتر از همه آنکه جناب سخنگو در اظهارنظری متناقض با تلاشهای ترکیه برای مصادره مولانا او را شخص انزوا طلبی دانسته که خود نیز به اینکه فلسفهاش جهانگیر شود، علاقهای نداشته است.
البته معلوم نیست این اظهار نظر از کدام شعر ترکی مولانا برای آقای سخنگو مشخص شده است ! الجزیره هم که انگار فرصت مناسبی یافته تا کاسه داغتر از آش شود، در ادامه این مصاحبه، پای شهرام ناظری را به میان کشیده و گفته است: این آهنگساز و خواننده ایرانی که یکی از بزرگترین اجراکنندگان اشعار مولانا است نیز با عامهپسندشدن مولانا در کارهای خود چندان راحت نیست و بعد اضافه کرده: چند گروه موسیقی رپ و هوی متال ایرانی در حالیکه مدعی بودند از اشعار مولانا الهام گرفتهاند در بزرگداشت مولانا که 15 اکتبر در لندن برگزار شد، به اجرای برنامه پرداختند، این در حالی است که به عقیده ناظری، عده زیادی وجود دارند که شایستگی لازم را برای اجرای واقعی یک شعر ندارند. اما در این سو، کنگره بزرگداشت هشتصدمین تولد مولانا با میهمانان داخلی و خارجی اش همچنان به کار خود ادامه می دهد.
اگرچه برخلاف نظر سخنگوی سفارت ترکیه در لندن، بسیاری از آگاهان از این که اندیشه مولانا تنها در فضای سالن اجلاس سران به سخنرانیها محدود شود، نگرانند.
نشست زبان و ادبیات
روز گذشته در نشست بخش اول زبان و ادبیات این کنگره بینالمللی، لوسین والتر استون، مولوی پژوه مقالهای با عنوان مزاح بیپایان مولانا ارائه کرد و گفت: مطالعه در مورد لطیفه و مزاح در آثار مولانا بسیار پیچیده و دارای مراتب خاصی است.
مزاح، شخص خاصی را قربانی نمیکند بلکه مزاح براساس مطالبی از پارادوکس نوشته میشود و تلفیقی از عقلگرایی و خردگرایی است.
مزاح میتواند مفاهیم عمیقی را مطرح کند و در مثنوی شما میتوانید این مفهوم را دریابید که مولوی چگونه برای بیان مضامین عمیق، از مزاج و لطیفه بهره برده است.
شاید اگر جناب جوزی در کنار میهمانان ترکیه به این کنگره دعوت می شد، دیگر نگران عامه پسند شدن فرهنگ مولانا نبود.بهاءالدین خرمشاهی مولوی شناس و قرآن پژوه نیز در مقالهای تحت عنوان برگزیدههای غزلیات شمس گفت: جلالالدین محمدبن بلخی رومی از بزرگترین و پر اثرترین شاعران ایرانی و فارسی گو و از بزرگترین عارفان سراسر تاریخ اندیشه و عرفان است.
مولانا تا 40 سالگی شعری نسروده بود، اما پس از دیدار دگرگون سازش با شمس تبریزی، که 60 ساله بود، به نحوی غریب و بیاختیار شعر گفتن آغاز کرد.
ضیافت وزیر
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در ضیافتی که به مناسبت کنگره هشتصدمین سال تولد مولانا در تالار وحدت ترتیب یافت، از میهمانان خارجی و مولویپژوهان کشورمان برای شرکت در این کنگره و ارائه مقالات پژوهشی قدردانی کرد.در این ضیافت همچنین گروه موسیقی بیدل با آواز استاد حسامالدین سراج به اجرای قطعاتی از اشعار مولانا پرداختند.
همچنین امشب شرکتکنندگان کنگره، در ضیافت شام دکتر غلامعلی حداد عادل ریاست عالی کنگره و رئیس مجلس شورای اسلامی شرکت خواهند کرد.